Mazowsze Studia Regionalne 2014/15

Polska transformacja a kapitalizm inkluzywny

Elżbieta Mączyńska

DOI: brak

Nr woluminu: 15

Elżbieta Mączyńska, Polska transformacja a kapitalizm inkluzywny Pobierz

Wprowadzenie 25 lat temu w Polsce wolnorynkowego systemu gospodarczego zaowocowało spektakularnym rozwojem, przy czym rozwój społeczny pozostał w tyle, co prowadzi do narastania rozpiętości dochodowych, utrzymującego się wysokiego poziomu bezrobocia i zjawiska wykluczenia społecznego. Polska ma dalsze możliwości rozwojowe w dziedzinie gospodarki i w sferze społecznej, na co wskazuje postęp, jaki dokonał się w dwudziestopięcioletnim okresie transformacji ustroju gospodarczego, wdrażania i umacniania gospodarki rynkowej. Polska należy do grupy krajów bardzo wysoko rozwiniętych, o dużym potencjale rynkowym i wciąż rosnącym popycie wewnętrznym, ale nie jest wolna od poważnych zagrożeń dla harmonijnego, trwałego rozwoju społeczno-gospodarczego. Wśród tych zagrożeń wymienić trzeba sytuację demograficzną, bezrobocie i deficyt finansów publicznych. Istotną barierą rozwojową są również dysfunkcje w zakresie rozwoju badań naukowych, jak i ich wykorzystywanie w praktyce, co nie sprzyja wzrostowi innowacyjności krajowej.

Rolnictwo III Rzeczypospolitej

Józef St. Zegar

DOI: brak

Nr woluminu: 15

Józef St. Zegar, Rolnictwo III Rzeczypospolitej Pobierz

W ostatnim ćwierćwieczu nastąpiły dwa ogromnej wagi wydarzenia, inicjujące i określające w znacznej mierze przebieg trajektorii rozwoju polskiego rolnictwa, a mianowicie – transformacja ustrojowa oraz przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Wydarzenia te wywarły znaczący wpływ na rolnictwo. Terapia szokowa początku lat 90. XX w., jako sposób przyspieszonej transformacji, wytworzyła niekorzystne dla rolnictwa uwarunkowania, wyznaczane przez niekorzystne nożyce cen rolnych, powrót do gospodarstw kilkusettysięcznej rzeszy pracowników zwolnionych z pracy w przedsiębiorstwach poza rolnictwem, spadek wsparcia budżetowego, likwidację PGR i inne czynniki, co spowodowało zapaść dochodową rolnictwa i regres w produkcji rolnej.

Rola i działania biznesu na rzecz budowania kapitału społecznego w Polsce

Ewa Jastrzębska, Paulina Legutko-Kobus

DOI: brak

Nr woluminu: 15

Ewa Jastrzębska, Paulina Legutko-Kobus, Rola i działania biznesu na rzecz budowania kapitału społecznego w Polsce Pobierz

Kapitał społeczny w czasach ponowoczesności stał się najistotniejszym czynnikiem rozwoju. W niniejszym artykule przeprowadzono krótką analizę podejścia do kapitału społecznego oraz na podstawie wybranych mierników (takich jak zaufanie i zaangażowanie społeczne) dokonano oceny poziomu kapitału społecznego w Polsce. Druga część artykułu stanowi poszukiwanie odpowiedzi na pytanie badawcze: w jaki sposób biznes może przyczyniać się do budowania kapitału społecznego?

Polskie przemiany w perspektywie politologiczno-socjologicznej

Henryk Skorowski

DOI: brak

Nr woluminu: 15

Henryk Skorowski, Polskie przemiany w perspektywie politologiczno-socjologicznej Pobierz

W podsumowaniu refleksji niniejszego artykułu podkreślić należy, że polskie przemiany roku 1989 dokonywały się w kilku zasadniczych płaszczyznach. Najważniejszymi z nich były jednak przemiany w płaszczyźnie politycznej i społecznej. To one, z kolei, spowodowały przemiany w innych sferach, jak np. ekonomicznej, kulturowej, administracyjnej itp. Wydaje się, że najważniejszymi osiągnięciami tych przemian jest zmiana samego charakteru państwa, wypracowanie młodej demokracji jako dobrego ustroju państwa, stworzenie możliwości korzystania przez obywateli z należnych im praw, dopracowanie się idei samorządu terytorialnego, uzyskanie wolności mediów i dopracowanie właściwej regulacji Kościół – państwo na zasadzie konkordatu. Te osiągnięcia uznać należy za najważniejsze w ocenie politologiczno-socjologicznej.

Rozwój polskiego sektora finansowego w I dekadzie XXI wieku

Krzysztof Opolski, Marcin Dwórznik

DOI: brak

Nr woluminu: 15

Krzysztof Opolski, Marcin Dwórznik, Rozwój polskiego sektora finansowego w I dekadzie XXI wieku Pobierz

W artykule została przedstawiona analiza powiązania rozwoju sektora finansowego z rozwojem gospodarki realnej w pierwszej dekadzie XXI wieku. Na początku artykułu została przeprowadzona ocena stanu gospodarki realnej na podstawie wskaźników, które są wykorzystywane przy analizie rozwoju gospodarki realnej. Wśród nich znajdą się zmiany: poziomu produktu krajowego brutto (PKB), spożycia ogółem, nakładów inwestycyjnych, rozwoju sektora budownictwa mieszkaniowego (mieszkania oddane do użytkowania), stopy bezrobocia, stopy inflacji, obszaru wymiany międzynarodowej (rachunku bieżącego bilansu płatniczego, wartości eksportu i importu towarów) oraz stanu zadłużenia państwa (instytucji rządowych i samorządowych) oraz gospodarstw domowych. W drugiej części artykułu została przedstawiona zmiana wybranych zmiennych, charakteryzujących sektor finansowy.

Planowanie przestrzenne w Polsce w minionym 25-leciu

Bartłomiej Kolipiński

DOI: brak

Nr woluminu: 15

Bartłomiej Kolipiński, Planowanie przestrzenne w Polsce w minionym 25-leciu Pobierz

Artykuł prezentuje ewolucję planowania przestrzennego, związaną ze zmianami jakie zaszły w Polsce 25 lat temu, w wyniku zmiany ustroju politycznego państwa i przemian społeczno-gospodarczych. Ewolucja ta składała się z trzech zasadniczych etapów: fazy wstępnej, obejmującej lata 1989-1994, fazy pełnej przemiany, przypadającej na lata 1995-2003 i trwającej do dnia dzisiejszego – fazy finalizującej przemiany w zakresie planowania przestrzennego.

Samorządność lokalna a terytorialny wymiar rozwoju. Zarządzanie obszarami funkcjonalnymi

Mirosław Grochowski

DOI: brak

Nr woluminu: 15

Mirosław Grochowski, Samorządność lokalna a terytorialny wymiar rozwoju. Zarządzanie obszarami funkcjonalnymi Pobierz

Artykuł przedstawia wybrane problemy związane z zarządzaniem obszarami funkcjonalnymi w Polsce w kontekście praktyki funkcjonowania samorządów lokalnych i wyzwań wynikających z potrzeby terytorializacji polityk rozwoju. Kształtujące się w Polsce od kilkunastu lat funkcjonalne obszary zurbanizowane, w tym ich najbardziej złożona forma – obszary metropolitalne, to układy terytorialne, które integrują powiązania i zależności związane z różnymi sferami działalności człowieka, w tym głównie z prowadzoną działalnością gospodarczą. Układy te są nowym zjawiskiem i nieznanym wyzwaniem z perspektywy planowania i zarządzania rozwojem. 25 lat temu, gdy tworzone były zręby samorządności terytorialnej, nie przewidziano, że rozwój urbanizacji przybierze takie tempo i takie formy oraz, że lokalizacja różnych funkcji kierować się będzie inną logiką, a wszystko to stanie się poważnym problemem dla zarządzania rozwojem.

Publikacje prac badawczych Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego w Warszawie w latach 1999 – czerwiec 2014

Kinga Stanek (oprac.)

DOI: brak

Nr woluminu: 15

Kinga Stanek (oprac.), Publikacje prac badawczych Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego w Warszawie w latach 1999 – czerwiec 2014 Pobierz

W 2014 roku mija 15 lat od powołania Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego w Warszawie. W okresie tym przygotowano w Biurze kilkadziesiąt studiów, analiz i opracowań, dotyczących problematyki rozwoju regionalnego i planowania przestrzennego w województwie mazowieckim. MBPR przygotowało także szereg dokumentów strategicznych dla regionu, wśród których wymienić można m.in. strategię rozwoju czy plan zagospodarowania przestrzennego.