Zeszyt 52

Drodzy Państwo,

Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z 52 zeszytem periodyku MAZOWSZE Studia Regionalne.

Numer otwiera artykuł o odpadach powstających przy wytwarzaniu produktów kosmetycznych. Autorzy prezentują sposoby odzysku materiałów lub pozyskania energii z odpadów innych niż niebezpieczne oraz procesy unieszkodliwiania tych odpadów, które zawierają substancje lub elementy niebezpieczne dla ludzi i zwierząt.

Tematem kolejnego artykułu jest rola rachunku ekonomicznego przy planowaniu działalności gospodarczej. Na przykładzie uprawy konopi włóknistych Autor udowadnia, że właściwe określenie przychodów i kosztów jest równie ważne, jak identyfikacja popytu i możliwości osiągnięcia zakładanych planów sprzedażowych. W tekście podkreślono zalety współpracy w ramach klastrów oraz spółdzielni rolniczych, co jest sposobem na osiągnięcie tzw. efektów ekonomii skali.

Trzeci artykuł, dotyczący problemu interakcji między uwarunkowaniami zewnętrznymi i wytycznymi inwestora, a ostatecznym efektem projektowym, to studium przypadku opisane przez praktykujących architektów krajobrazu. Autorzy pokazują w jaki sposób analiza i synteza danych pozyskanych na wstępnym etapie wpływają na proces projektowania, jak czynniki niezależne od projektanta determinują i ostatecznie kształtują rozwiązania przyjęte dla sposobu zagospodarowania terenu.

W porównaniu z podobnej wielkości miastami, powierzchnia ogrodów działkowych na terenie Radomia jest bardzo mała, co skłoniło Autora kolejnego artykułu do rozważań na temat możliwości rozwoju terenów ogrodów w tym mieście. Po analizie uwarunkowań wynikających z dokumentów planistycznych, komunikacyjnych oraz dotyczących własności gruntów, Autor przedstawia propozycję lokalizacji nowego ogrodu, określa warunki możliwości powiększenia jednego z istniejących oraz wskazuje sposoby na poprawę dostępności ogrodów dla mieszkańców.

Warto zapoznać się z podsumowaniem początkowego okresu działalności Portu Lotniczego Warszawa-Radom. Autor stara się wyjaśnić przyczyny słabych wyników lotniska oraz rozważa jego perspektywy rozwoju. Tekst nabiera szczególnej wymowy w kontekście toczącego się w przestrzeni publicznej sporu o sens budowy kolejnych lotnisk, w tym Centralnego Portu Komunikacyjnego.

Zeszyt zamykają relacje z wizyty studyjnej na kongresie dotyczącym innowacji miejskich Smart City Expo w Barcelonie oraz ze spotkania DeCoInter Kick Off Meeting, na którym przedstawiono projekt transformacji energetycznej regionów nadmorskich dzięki wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii oraz paliw ekologicznych.

Życzymy miłej lektury.

W numerze 52:

Gospodarka odpadami. Produkty kosmetyczne i ich odpadyRola analizy ekonomicznej przy planowaniu działalności gospodarczej na przykładzie uprawy konopi włóknistychInterakcja między wybranymi czynnikami wpływającymi na projekt a jego ostatecznym kształtem – studium przypadkuUwarunkowania i możliwości rozwoju terenów ogrodów działkowych w RadomiuPort Lotniczy Warszawa-Radom – podsumowanie początkowego okresu działalnościWizyta studyjna delegacji MBPR w Barcelonie na kongresie Smart City ExpoNotatka z wydarzenia: DeCoInter Kick Off Meeting

Rodzinne ogrody działkowe na Mazowszu

Województwo Mazowieckie wspiera rodzinne ogrody działkowe w ramach Mazowieckiego Instrumentu Aktywizacji Działkowców – „Mazowsze dla działkowców 2025”. Wnioski o przyznanie pomocy mogą składać gminy i miasta, na terenie których znajdują się rodzinne ogrody działkowe, w terminie do 24 marca.

Pomoc finansowa ma wpłynąć na poprawę warunków korzystania z ogrodów działkowych oraz zwiększyć ich dostępność dla społeczności lokalnej.

Więcej informacji na stronie: Mazowsze dla działkowców 2025.

W dyskusję o dostępności ogrodów działkowych w miastach wpisuje się artykuł Uwarunkowania i możliwości rozwoju terenów ogrodów działkowych w Radomiu.

Serdecznie zapraszamy do lektury.

Notatka z wydarzenia: DeCoInter Kick Off Meeting

Jan Buszkiewicz, Tomasz Stanisławski

DOI: 10.21858/msr.52.07

Nr woluminu: 52

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

W dniach 5–6 lutego 2025 r. w Gdańsku odbyło się wydarzenie pn. „DeCoInter Kick Off Meeting”, zorganizowane przez Stowarzyszenie Polskich Regionów Korytarza Transportowego Bałtyk–Adriatyk (BAC). Celem spotkania była inauguracja projektu o nazwie „Dekarbonizacja sektora morskiego i jej wpływ na zieloną transformację energetyczną” (DeCoInter, ang. Decarbonization of Maritime Sector and its Impact on Green Energy Transition), który otrzymał dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej, pochodzące z programu Interreg Południowy Bałtyk. Budżet projektu został oszacowany na ponad 2 miliony euro, z czego 80% środków będzie pochodziło z ww. programu unijnego.

MSR_52_07_Buszkiewicz_StanislawskiPobierz

Wizyta studyjna delegacji MBPR w Barcelonie na kongresie Smart City Expo

Dominika Jędrzejczak

DOI: 10.21858/msr.52.06

Nr woluminu: 52

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

Światowy Kongres Smart City Expo, odbywający się w Barcelonie od 2011 r., stanowi największe na świecie wydarzenie, dotyczące innowacji miejskich. Kongres gromadzi globalnych liderów rozwoju technologii, przedstawicieli administracji oraz środowisk naukowych, tworząc wyjątkową przestrzeń inspiracji dla miast na temat tego, w jaki sposób mogą one, wykorzystując najnowsze technologie, sprostać współczesnym wyzwaniom i stawać się miejscami dobrymi do życia.

MSR_52_06_JedrzejczakPobierz

Port Lotniczy Warszawa-Radom – podsumowanie początkowego okresu działalności

Tomasz Wardak

DOI: 10.21858/msr.52.05

Nr woluminu: 52

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

Port lotniczy w Radomiu (pełna nazwa: Port Lotniczy Warszawa-Radom im. Bohaterów Radomskiego Czerwca 1976 roku, dawniej Radom-Sadków, kod: RDO) został otwarty dla ruchu cywilnego 27 kwietnia 2023 r. Zbliżająca się druga rocznica otwarcia jest dobrą okazją do podsumowania pierwszego okresu działalności tego lotniska. Chociaż zakres dostępnych informacji na temat działalności operacyjnej lotniska jest skromny, są to przede wszystkim statystyki Urzędu Lotnictwa Cywilnego, warto na ich podstawie pokusić się o pierwsze wnioski. Po generalnej rozbudowie, która miała miejsce w latach 2018–2022, lotnisko wyposażone jest w bardzo nowoczesną infrastrukturę. Nowa droga startowa o długości 2500 m, umożliwia obsługę największych samolotów kodu C (np. Boeing 737, Airbus A321). Lotnisko ma również płytę postojową umożliwiającą przyjęcie 11 samolotów, systemy nawigacyjne, w tym system ILS II kategorii, umożliwiający prowadzenie operacji lotniczych przy ograniczonej widoczności oraz duży terminal o powierzchni ponad 30 tys. m2 o przepustowości ok. 3–3,5 mln pasażerów rocznie.

MSR_52_05_WardakPobierz

Uwarunkowania i możliwości rozwoju terenów ogrodów działkowych w Radomiu

Piotr Szpiega

DOI: 10.21858/msr.52.04

Nr woluminu: 52

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

W artykule podjęto próbę określenia czy w Radomiu występuje zapotrzebowanie na wyznaczenie nowych terenów ogrodów działkowych. W tym celu przeanalizowano ustawowe kompetencje samorządu w stosunku do ogrodów działkowych: uwzględnianie w polityce przestrzennej miasta, przeznaczanie gruntów na założenie ROD, doprowadzanie dróg dojazdowych i uwzględnianie w organizacji komunikacji publicznej potrzeb ROD. Ponadto zestawiono powierzchnie ogrodów w Radomiu w porównaniu z miastami podobnymi ludnościowo i powierzchniowo, w wyniku czego określono dodatkową powierzchnię ogrodów w Radomiu wymaganą do zaplanowania w celu dorównania do średnich wskaźników z miast podobnych w liczbie od 27,1 ha do 105,7 ha. Analizy przestrzenna, własnościowa i komunikacyjna zostały wykonane za pomocą narzędzi GIS oraz wizji terenowych. W zakresie analizy polityki przestrzennej miasta skupiono się na tym, w jaki sposób dokumenty planistyczne miasta (studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego) uwzględniają ROD. Na podstawie przeprowadzonego bilansu powierzchni ogrodów działkowych uwzględnionych w dokumentach planistycznych okazało się, że w wyniku realizacji polityki przestrzennej miasta ubędzie ponad 7 ha ogrodów. W następnej części przeanalizowano własność gruntów, na których położone są istniejące ROD i zidentyfikowano tereny ROD położone na gruntach prywatnych, co może w przyszłości prowadzić do likwidacji 5,7 ha ogrodu działkowego na tych gruntach. W kolejnym etapie dokonano analizy dostępności do istniejących ROD za pomocą różnych środków przemieszczania (pieszo, rowerem, komunikacją miejską) w określonym czasie na podstawie analizy literatury. W efekcie tych badań sformułowano postulaty poprawiające dostępność do ogrodów pieszo i rowerem. Brakującą powierzchnię ogrodów, wynikającą z analiz przestrzennej i własnościowej, zaplanowano w wariancie minimalnym (łącznie 13 ha) biorąc pod uwagę czynniki lokalizacyjne zawarte w literaturze oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta. Do wyznaczenia terenów dogodnie położonych wykorzystano wcześniejsze analizy dostępności (izochrony dojazdu i dojścia), dane przestrzenne oraz dane ze studium miasta. W formie tabelarycznej przedstawiono zgodność lokalizacji wybranych terenów z czynnikami lokalizacyjnymi, a nowe tereny przedstawiono na rysunku przy użyciu danych ze studium miasta.

MSR_52_04_SzpiegaPobierz

Interakcja między wybranymi czynnikami wpływającymi na projekt a jego ostatecznym kształtem – studium przypadku

Lidia Ozimkowska, Jerzy Wojtatowicz

DOI: 10.21858/msr.52.03

Nr woluminu: 52

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

W artykule poruszono problem interakcji między uwarunkowaniami zewnętrznymi i wytycznymi inwestora, a ostatecznym efektem projektowym. Analizowano czynniki niezależne od projektanta, które determinują i ostatecznie kształtują rozwiązania przyjęte dla sposobu zagospodarowania terenu. Opisano w jaki sposób analiza i synteza danych pozyskanych na wstępnym etapie wpływa na proces projektowania. Zwrócono także uwagę na istotę uwarunkowań społecznych często niedocenianych lub przecenianych przez zleceniodawców. Podstawową analizą dla obiektów architektury krajobrazu jest ocena terenu, która w zasadniczy sposób wpływa na niepowtarzalność projektu. Analizując zasoby przyrodniczo-kulturowe, w odniesieniu do przepisów prawnych, chroni się większą ich liczbę, zwłaszcza gdy sam obiekt jest chroniony przedmiotowo, a nie obszarowo. Problemy zaprezentowano na przykładzie przestrzeni publicznej o powierzchni 1700 m2, położonej w jednej z warszawskich dzielnic. W wyniku przeprowadzonych prac nasunęły się wnioski dotyczące umowy, a szczególnie opisu przedmiotu zamówienia, specyfikacji najistotniejszych warunków zamówienia, kompetencji projektanta oraz możliwości realizacji autorskiej wizji. W konkluzji stwierdzono, że ostateczny projekt przy uwzględnieniu często złożonych uwarunkowań powinien być jednak wyobrażeniem autora.

MSR_52_03_Ozimkowska_WojtatowiczPobierz

Rola analizy ekonomicznej przy planowaniu działalności gospodarczej na przykładzie uprawy konopi włóknistych

Marcin Dwórznik

DOI: 10.21858/msr.52.02

Nr woluminu: 52

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

Podstawowym celem artykułu jest wskazanie roli rachunku ekonomicznego przy planowaniu prowadzenia działalności gospodarczej. W artykule zwrócono także uwagę na tzw. współdziałanie przy wykorzystaniu spółdzielni i klastrów rolniczych. Wskazano, że przy planowaniu prowadzenia działalności gospodarczej nie jest istotne tylko prawidłowe określenie przychodów i kosztów, ale założenie odnoszące się do realności możliwości osiągnięcia zakładanych planów sprzedażowych. Kolejnym wnioskiem jest, że nie należy opierać swojej działalności tylko na jednym źródle przychodów. Ponadto kluczowym i niezbędnym czynnikiem sukcesu jest utrzymanie płynności finansowej, czyli możliwości do bieżącego regulowania swoich zobowiązań. W artykule wskazano również wagę odpowiedniej organizacji łańcucha dostaw od producenta (rolnika) do konsumenta ostatecznego. Współdziałanie wytwórców już na samym początku łańcucha dostaw w formie np. spółdzielni lub klastra rolniczego, może przynieść pozytywny efekt. Prawidłowa organizacja łańcucha dostaw może być także korzystna dla gospodarki regionu. Całość rozważań została przeprowadzona na podstawie analizy rentowności uprawy konopi włóknistych.

MSR_52_02_DworznikPobierz

Gospodarka odpadami. Produkty kosmetyczne i ich odpady

Olga Góral, Maciej Siekierski, Anna Wieczorek

DOI: 10.21858/msr.52.01

Nr woluminu: 52

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

Wraz ze wzrostem zamożności społeczeństw produkty kosmetyczne stają się nieodzowne w codziennym życiu coraz to większej liczby ludzi. Dane statystyczne i opracowywane na ich podstawie prognozy wskazują, że zapotrzebowanie na kosmetyki będzie wzrastać. Przemysł kosmetyczny to jedna z dynamicznie rozwijających się gałęzi gospodarki, przynosząca duże zyski. Jednak procesy wytwarzania kosmetyków mogą negatywnie wpływać na środowisko, chociażby z racji generowania odpadów. Celem artykułu jest przedstawienie typowych odpadów powstających przy wytwarzaniu produktów kosmetycznych oraz zaprezentowanie sposobów postępowania z takimi odpadami.

MSR_52_01_Goral_Siekierski_WieczorekPobierz