Województwo mazowieckie partnerem w projekcie PLUS Change

Maciej Sulmicki, Tomasz Wardak

DOI: 10.21858/msr.47.05

Nr woluminu: 47

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

Od połowy 2023 r. Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego, reprezentujące Samorząd Województwa Mazowieckiego, jest uczestnikiem nowego projektu finansowanego w ramach programu Horyzont Europa – inicjatywy badawczej Unii Europejskiej. Nazwę projektu – PLUS Change – można rozwinąć jako „Strategie planowania przestrzennego – osiąganie celów dotyczących bioróżnorodności, klimatu i społeczeństwa w zmieniającym się świecie” (Planning Land Use Strategies: Meeting biodiversity, climate and social objectives in a changing world). W ramach projektu 23 instytucje z 14 krajów Unii Europejskiej, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii będą przez 4 lata współpracować w celu wypracowania strategii transformacyjnych i procesów decyzyjnych w celu optymalnego użytkowania gruntów z punktu widzenia trwałego i zrównoważonego rozwoju. Udział instytucji naukowych oraz jednostek samorządu terytorialnego, we współpracy z interesariuszami lokalnymi, powinien pozwolić na zapewnienie zarówno podbudowy analityczno-teoretycznej, jak też możliwości wdrożenia wyników badań w praktyce.

MSR_47_05_Sulmicki_WardakPobierz

Współpraca międzynarodowa województwa mazowieckiego. Realizacja polityki zagranicznej. Część druga

Stanisław Faliński

DOI: 10.21858/msr.47.03

Nr woluminu: 47

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

Niniejszy artykuł stanowi drugą część opracowania pt. Współpraca międzynarodowa województwa mazowieckiego. Umowy o współpracy zagranicznej, opublikowanego w 46 numerze kwartalnika MAZOWSZE Studia Regionalne. W prezentowanej części omówiono działalność zagraniczną województwa mazowieckiego, będącą realizacją kierunków wskazanych w dokumentach przeanalizowanych w pierwszej części artykułu. Przedstawiono więc aktywność międzynarodową Mazowsza będącą, osadzoną w dokumentach programowych, polityką zagraniczną największego polskiego regionu.

MSR_47_03_FalinskiPobierz

Bezrobocie w województwie mazowieckim – dynamika zmian w latach 1999–2022

Małgorzata Dąbrowska

DOI: 10.21858/msr.47.02

Nr woluminu: 47

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

Bezrobocie jest jednym z największych problemów społecznych. To wielowątkowe zjawisko wywierające negatywny wpływ na sfery życia politycznego, gospodarczego i społecznego zostało uznane, jako zjawisko jawne i trwałe. Od okresu transformacji systemowej stało się ono jednym z kluczowych problemów makroekonomicznych i makrospołecznych Polski. Celem opracowania jest analiza dynamiki bezrobocia i jego struktury w układzie administracyjnym w województwie mazowieckim, poszczególnych podregionach i powiatach – w okresie 1999–2022. W opracowaniu zdefiniowano bezrobocie i strukturę bezrobocia oraz zmiany zachodzące na przestrzeni analizowanego okresu na podstawie dostępnych danych statystycznych GUS i WUP Warszawa. Przełomową zmianę możemy zauważyć po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, kiedy to bezrobocie zaczęło spadać. Przedstawione w opracowaniu analizy wskazują na poprawę sytuacji na rynku pracy i zmniejszenie dystansu między województwami i powiatami.

MSR_47_02_DabrowskaPobierz

Problemy i potencjały gmin zagrożonych trwałą marginalizacją w podregionie siedleckim

Monika Kierzkowska, Michał Jamróz

DOI: 10.21858/msr.47.04

Nr woluminu: 47

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

W artykule przeanalizowano problemy i potencjały gmin zagrożonych trwałą marginalizacją w subregionie siedleckim wskazane w dokumentach gminnych – głównie strategiach rozwoju gmin, a następnie przyporządkowano je do 5 sfer tematycznych: społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej i technicznej. Na podstawie informacji zawartych w gminnych programach rewitalizacji omówiono obszary zdegradowane oraz obszary rewitalizacji występujące wśród badanych gmin. Ponadto zbadano aktualność wskazanych przez gminy problemów na tle ich potencjałów na podstawie ogólnodostępnych danych w celu określenia trendu zmian oraz przedstawienia obecnej sytuacji. Ze względu na dostępność większości danych statystycznych analizą objęto lata 2010–2021.

MSR_47_04_Kierzkowska_JamrozPobierz

Społeczne znaczenie zieleni miejskiej podczas pandemii COVID-19. Stan badań

Jan Łukaszkiewicz, Beata Fortuna-Antoszkiewicz, Jakub Botwina

DOI: 10.21858/msr.47.01

Nr woluminu: 47

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

Zdrowa, bujna zieleń jest czynnikiem, który działa odprężająco, kojąco i terapeutycznie na ludzki organizm – zarówno w sferze fizycznej, jak i psychicznej (soma i psyche). W Europie począwszy od XIX w. zieleń była świadomie wprowadzana do struktury urbanistycznej miast, a działania te intensyfikowano w XX i XXI w., m.in. poprzez odtwarzanie zasobów po zniszczeniach z okresu I oraz II wojny światowej oraz zakładanie w miastach nowych wielofunkcyjnych parków i ogrodów tematycznych. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie badań potwierdzających, że roślinność ma niezwykle korzystny wpływ na stan zdrowotny i jakość życia ludzi, co zostało dobitnie udowodnione podczas pandemii COVID-19. Pandemia ta, oprócz samego chorobotwórczego działania wirusa, przyniosła ze sobą poważne konsekwencje dla jakości życia znacznej części populacji wielu krajów na świecie, zarówno w sferze ogólnej kondycji zdrowotnej, jak i zdrowia psychicznego. Badania obejmują kilka zasadniczych etapów. W pierwszej kolejności określono problematykę i sformułowano główny cel badań. Następnie przeprowadzono kwerendę literatury przedmiotu, aby zgromadzić przykłady dotyczące kluczowej roli parków miejskich, lasów i drzew dla jakości życia w miastach, zwłaszcza w kontekście pandemii COVID-19. Wynikiem analizy zebranych danych jest stwierdzenie, że parki, lasy miejskie, zieleń wysoka i itp. mają niezwykle istotne i pozytywne znaczenie dla środowiska miejskiego, ale przede wszystkim dla społeczności miejskiej i jakości życia, zwłaszcza w czasie pandemii. Szczególnie duże znaczenie ma optymalna struktura zadrzewień – nieschematyczna, swobodna, odwzorowująca cechy stylu krajobrazowego, która wpływa bardzo ściśle na jakość wypoczynku. W podsumowaniu przedstawiono syntetycznie kryteria, jakimi powinna odznaczać się zieleń miejska dla wypoczynku i rekreacji, określając zasadnicze przyczyny i problemy związane z utrzymaniem zieleni w miastach, ponieważ aby prozdrowotne oddziaływanie zieleni było skuteczne, musi być zapewnione jej odpowiednie utrzymanie i pielęgnacja.

MSR_47_01_Lukaszkiewicz_Fortuna-Antoszkiewicz_BotwinaPobierz

Oblicza nekropolii – Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie

Urszula Wodnicka-Kasprzak

DOI: 10.21858/msr.46.05

Nr woluminu: 46

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

To miejsce jedyne w swoim rodzaju. Jego tożsamość wyznaczyły polskie dzieje i człowiek jako twórca form materialnych we współpracy z procesami natury. Jest dziełem zbiorowym, kształtowanym wciąż od ponad stulecia. Wizerunek kreowany przez kolejne pokolenia nieustannie na nowo daje się czytać – jako całość lub wycinkowo – poprzez pojedyncze nagrobki i pomniki, szczególnie te o wartości artystycznej. A są na Wojskowych Powązkach ślady działalności uznanych twórców, których nazwiska i same dzieła w przestrzeni cmentarza zwyczajnie pozostają nieeksponowane. Niniejsze opracowanie ma na celu zatrzymanie uwagi na niektórych realizacjach, by pozbawić je anonimowości co do autora, aby mogły być również odbierane w pełniejszym kontekście kultury i czasu, w którym powstały. Artykuł jest efektem wielokrotnych wycieczek po cmentarzu z aparatem w ręku, trudu kadrowania możliwie wyizolowanych z otoczenia ujęć interesujących form pomników oraz poszukiwań danych dotyczących ich autorów.

MSR_46_05_Wodnicka-KasprzakPobierz

Popularyzacja wiedzy o historii Mazowsza w działalności Muzeum Mazowieckiego w Płocku

Tomasz Kordala

DOI: 10.21858/msr.46.04

Nr woluminu: 46

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

W artykule omówiono sposoby popularyzacji wiedzy o przeszłości Mazowsza stosowane w Muzeum Mazowieckim w Płocku od momentu jego powstania, w ramach Towarzystwa Naukowego Płockiego, w 1821 r. Miało ono charakter stricte regionalny. Zbiory tworzyły z jednej strony szkolne pomoce naukowe (minerały, aparaty fizyczne i chemiczne, globusy etc.), z drugiej zaś – ofiarowane przez nauczycieli, uczniów, obywateli ziemskich, wojskowych i księży różnorodne eksponaty, w tym liczne zabytki archeologiczne, monety, medale, okazy przyrodnicze, dokumenty etc. Na posiedzeniach naukowych referowano najnowsze znaleziska archeologiczne i numizmatyczne, organizowano inspekcje terenowe, zbierano zabytki przeszłości i umieszczano je w muzeum. Placówka ta zamarła wkrótce po upadku Powstania Listopadowego. Do jej reaktywacji doszło na początku XX w.

MSR_46_04_KordalaPobierz

Współpraca międzynarodowa województwa mazowieckiego. Umowy o współpracy zagranicznej. Część pierwsza

Stanisław Faliński

DOI: 10.21858/msr.46.03

Nr woluminu: 46

Wróć do wydania

Wróć do listy wydań

Artykuł jest poświęcony współpracy międzynarodowej największego polskiego województwa samorządowego, czyli Mazowsza. Ze względu na swoją objętość jest on podzielony na dwie części. Pierwsza, poniżej publikowana, nosi tytuł Umowy o współpracy zagranicznej. Przedstawiono w niej Priorytety współpracy zagranicznej województwa mazowieckiego oraz szczegółowo i analitycznie omówiono wynikające z Priorytetów umowy o współpracy Mazowsza z jego zagranicznymi partnerami z Europy i ze świata.

MSR_46_03_FalinskiPobierz